حمید الماسی نیا فعال رسانهای در یادداشتی نوشت: در ایران، صنایعدستی از دوران باستان تا امروز نقش مهمی در فرهنگ و اقتصاد داشتهاند و بسیاری از این هنرها تحت تأثیر دورههای تاریخی مختلف، از هخامنشیان و ساسانیان گرفته تا دوران اسلامی و صفویه، تکامل یافتهاند و صنایعدستی گورزین نیز احتمالاً تحت تأثیر همین روند تاریخی قرار گرفته و با الهام از طبیعت، فرهنگ و نیازهای مردم منطقه، به شکل امروزی خود رسیده است.
هر تکهای از سوزندوزی، حصیربافی یا زیورآلات سنتی، نه فقط یک سوغات، بلکه تکهای از روح جزیره است.
هر قطعه صنایعدستی این منطقه داستانی دارد از نقشهای الهام و طبیعت گرفته تا رنگهایی که بازتاب آفتاب جنوباند. گردشگرانی که به گورزین سفر میکنند، میتوانند نهتنها این آثار را ببینند، بلکه لمس کنند و با دستان خود بخشی از فرهنگ این منطقه را حس کنند.
با بازدید از کارگاههای صنایعدستی بانوان روستای گورزین، سفرتان رنگ دیگری میگیرد؛ تجربهای زنده از هنر، اصالت و ارتباط انسانی و هر اثر، نتیجهی سالها تجربه، روایتهای نسلها و عشق به اصالت بومیست.
از سوزندوزیهای رنگارنگ گرفته تا حصیرهای بافتهشده از برگ نخل، اینجا صنایعدستی فقط یک کالا نیست؛ خاطرهای ماندگار از سفر و لمس روح جنوب است.
در جنوبیترین نقطه ایران، در دل جزیره قشم، روستای گورزین نه تنها با طبیعتی بکر، بلکه با فرهنگی زنده و پویا شناخته میشود. یکی از جلوههای بارز این فرهنگ، صنایع دستی بانوان گورزین است؛ دستساختههایی که روایتگر هویت، تاریخ و اصالت مردمانیاند که قرنهاست با طبیعت زندگی کرده و هنر را در رگهای روزمره جاری کردهاند.
بانوان گورزین با استفاده از مواد بومی مانند برگ نخل، صدف، پارچههای سنتی و رنگهای طبیعی، آثاری خلق میکنند که نه تنها کاربردیاند، بلکه بخشی از حافظه فرهنگی منطقه محسوب میشوند. از سبدهای حصیری گرفته تا عروسکهای بومی، هر اثر پیامی از گذشته وامیدی به آینده را در خود دارد.
صنایع دستی گورزین، تنها کالا نیست؛ این آثار، سند زندهای از تاریخ، طبیعت و ریشههای مردمانیاند که با هنر و اصالت زیستهاند. حفظ این میراث، تنها وظیفه یک روستا نیست، بلکه مسئولیتی است بر دوش ما برای نگهداشت فرهنگ سرزمینی که در سکوت، با دستهای زنان، سخن میگوید.
راهاندازی بازارچههای محلی و شرکت در نمایشگاههای منطقهای و ملی، به زنان گورزین این فرصت را داده است که نه تنها هویت خود را حفظ کنند، بلکه به اقتصاد خانواده و روستا نیز کمک کنند. بسیاری از این بانوان، با آموزش نسلهای جوانتر، مسیر پایداری برای صنایع دستی گورزین ایجاد کردهاند.
با رشد گردشگری در قشم، هنرهایی چون خوسدوزی میتوانند به ابزار معرفی فرهنگ محلی بدل شوند. اما این مهم نیازمند حمایتهای آموزشی، بازاریابی و اتصال به بازارهای بزرگتر است تا این هنر ظریف، در میان خروش مدرنیته فراموش نشود و با وجود ظرفیت بالای فرهنگی و اقتصادی، بانوان هنرمند گورزین با چالشهایی چون نبود زیرساخت فروش دیجیتال، کمبود حمایت دولتی و محدودیت دسترسی به بازارهای وسیعتر روبرو هستند. با این حال، امید در دلهای این زنان زنده است؛ امیدی که در هر گره و نقش، به تماشاگر منتقل میشود.
در سالهای اخیر، خانهای به منظور آموزش، تولید و فروش محصولات صنایع دستی در این روستا افتتاح شده است. این مرکز با هدف اشتغالزایی و حفظ هنرهای سنتی راهاندازی شده است همچنین با همکاری سازمان منطقه آزاد قشم، دورههای آموزشی در زمینههای مختلف صنایع دستی برای بانوان روستا برگزار شده است. این دورهها به ارتقای مهارتها و کیفیت محصولات کمک کردهاند.
صنایع دستی گورزین، نه فقط محصولاتی زیبا، بلکه روایتهایی زنده از اصالت، پایداری و نقش زنان در توسعه پایدار محلیست. لمس این فرهنگ، لمس روح جنوب است؛ با دستانی که با مهر میبافند، نه فقط هنر، بلکه آینده را.
گورزین، روستایی است که در هر خانهاش دلی میتپد برای حفظ میراث فرهنگی جنوب. هنر در اینجا فقط کار نیست، زندگیست. از برگ نخل تا نخ نقره، از صدای دار پارچهبافی تا لبخند زنان بازارچه، همه نشانههایی هستند از فرهنگی که زنده است، اگر دیده شود.
بانوان گورزین نقش بسزایی در حفظ و گسترش صنایع دستی دارند. آنها با شرکت در مسابقات و نمایشگاههای مختلف، توانستهاند هنرهای خود را به نمایش بگذارند و جوایزی کسب کنند. به عنوان مثال، در مسابقه «خلاقیت در طراحی صنایع دستی نوروزی قشم»، بانوان گورزین با ارائه آثار نوآورانه، مورد قدردانی قرار گرفتند.
گردشگری تأثیر قابلتوجهی بر رونق صنایعدستی گورزین دارد. این ارتباط دوطرفه باعث حفظ فرهنگ بومی و ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید میشود و گردشگران علاقهمند به خرید صنایعدستی منحصربهفرد هستند، که این امر باعث افزایش درآمد هنرمندان محلی میشود با توجه به افزایش توجه گردشگران، هنرمندان انگیزه بیشتری برای حفظ و توسعه تکنیکهای سنتی پیدا میکنند.
در سالهای اخیر، خانهای به منظور آموزش، تولید و فروش محصولات صنایع دستی در این روستا افتتاح شده است. این مرکز با هدف اشتغالزایی و حفظ هنرهای سنتی راهاندازی شده است همچنین با همکاری سازمان منطقه آزاد قشم، دورههای آموزشی در زمینههای مختلف صنایع دستی برای بانوان روستا برگزار شده است. این دورهها به ارتقای مهارتها و کیفیت محصولات کمک کردهاند.
صنایع دستی روستای گورزین نه تنها بازتابی از فرهنگ و هنر محلی است، بلکه به عنوان ابزاری برای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی بانوان و خانوادهها عمل میکند. با ادامه حمایتها و توسعه زیرساختها، میتوان انتظار داشت که این هنرها بیش از پیش در سطح ملی و بینالمللی شناخته شوند.
انتهای پیام/
نظر شما